Zonnepanelen op je dak: waar moet je aan denken?

Een eerste, voor de hand liggende stap bij het verduurzamen van je woning is het plaatsen van zonnepanelen. Maar hoe begin je hiermee? Is je dak wel geschikt, hoeveel panelen heb je nodig en waar moet je op letten bij de installatie? Bereid je voor met deze checklist.

Heb je een vergunning nodig?

Als eigenaar van een woning heb je in principe geen vergunning nodig voor het plaatsen van zonnepanelen. Dit is wel het geval als je in een monumentale woning of een beschermd stads- of dorpsgezicht woont. Je kunt dit controleren op de site van de Rijksoverheid. En heb je een huurhuis? Dan mag je de zonnepanelen alleen installeren met schriftelijke toestemming van de huiseigenaar. Zorg wel dat je goede afspraken met de verhuurder maakt over bijvoorbeeld verzekeringen.

Controleer of je dak geschikt is

Voordat je zonnepanelen aanschaft, moet je weten of je dak er wel geschikt voor is. Dit hangt vooral af van de ligging van je dak. Een ligging op het zuiden is het beste, want daar schijnt de zon het meest. Vul je postcode en huisnummer in de rekentool van Zonatlas in of doe de Advies op Maat zonnepanelen check van Milieu Centraal. Zo weet je binnen een mum van tijd of je dak geschikt is voor zonnepanelen, hoeveel panelen er op jouw dak passen, hoe groot de investering ongeveer is, wat je hiermee bespaart op je energierekening en hoeveel minder CO2 je uitstoot.

Hoe zit het met schaduw?

Naast de ligging is schaduw een belangrijke factor voor zonnepanelen. Ligt je dak een groot deel van de dag in de schaduw? Dan kan de opbrengst van je zonnepanelen maar liefst 20% minder zijn. Dit geldt ook als er slechts op één van de panelen schaduw valt, want bij de meeste schakelingen verlaagt dit de opbrengst van het hele systeem. Een oplossing hiervoor zijn Power optimizers. Die zorgen ervoor dat als één van de panelen het minder goed doet door schaduw de rest nog wel gewoon blijft leveren. Zo zorgen power optimizers ervoor dat de opbrengsten van elk paneel afzonderlijk optimaal zijn. Bekijk dus goed hoe de oriëntatie van het dak is ten opzichte van de zon. Zijn er bomen, dakkapellen, lantaarnpalen of schoorstenen die schaduw veroorzaken? Overleg dit dan met je leverancier.

De perfecte hellingshoek

De hellingshoek waarin een zonnepaneel wordt geplaatst is medebepalend voor de opbrengst van het paneel. Bij een hoek van ongeveer 35 graden is de opbrengst van panelen het grootst. Het rendementsverlies bij mindere steile of steilere plaatsing is echter klein, over het algemeen minder dan 10%.

Hoeveel zonnepanelen heb je nodig?

Het aantal zonnepanelen is afhankelijk van het beschikbare dakoppervlak en de investering die je wilt doen. Maar kijk ook naar je gemiddelde jaarlijkse stroomverbruik: hoeveel energie heb je eigenlijk nodig om in je eigen verbruik te kunnen voorzien? En hoe ziet dat er in de nabije toekomst uit? Een voorbeeld van Milieu Centraal: om een gemiddeld stroomverbruik van 3000 kWh per jaar helemaal zelf op te wekken heb je 12 zonnepanelen van 290 wattpiek nodig.

Het bijplaatsen van zonnepanelen is relatief duur, dus het is beter om er van tevoren goed over na te denken. Let bij de aanschaf ook op het verschil in vermogen per paneel. Van exemplaren met een hoger vermogen heb je er minder nodig.

Het uiterlijk van je zonnepanelen

Zonnepanelen veranderen het uiterlijk van je woning en het oog wil natuurlijk ook wat. Let er dus op hoe de panelen gelegd worden. Door de zonnepanelen allemaal in dezelfde richting (liggend of staand) te leggen, voor symmetrie te kiezen of zelfs dummypanelen te gebruiken om lege ruimtes of gaten op te vullen, ontstaat een rustiger beeld. Laat je installateur vooraf tekeningen met verschillende legschema’s maken om een goed beeld te krijgen van de diverse mogelijkheden.

Je betaalt voor meer dan alleen panelen

Als je zonne-energie wilt opwekken, heb je meer nodig dan alleen zonnepanelen. Een compleet pakket bestaat naast panelen ook uit een omvormer die de gelijkstroom uit de zonnepanelen in wisselstroom omzet. Alleen dan is de stroom aangesloten om het elektriciteitsnet en kun je het voor de apparaten in je huis gebruiken. De meeste omvormers worden bovendien geleverd met een monitorsysteem, zodat je bij kunt houden hoeveel stroom je zonnepanelen leveren. Daarnaast betaal je eventueel voor Power optimizers en het aanpassen van je meterkast.

De prijs van het totaalpakket

Je prijskaartje is met name afhankelijk van hoeveel panelen je laat installeren. Voor een gemiddelde installatie van 13 zonnepanelen betaal je op dit moment zo’n € 5000 (btw-loos). De terugverdientijd hiervoor is ongeveer 7-8 jaar. Er zit sinds 1 januari 2023 geen btw meer op zonnepanelen. Let bij de aanschaf goed op garantie op de zonnepanelen, omvormer én installatie. Zo’n totaalpakket is een flinke investering waar je nog jaren gebruik van maakt. Dan wil je toch verzekerd zijn van goede garantie bij eventuele gebreken?

Vraag meerdere offertes op

Zoals bij elke grote investering het geval is, geldt ook voor de aanschaf van zonnepanelen. Zorg dat je prijzen vergelijkt voordat je kiest waar je ze koopt. Vraag bij meerdere partijen offertes op, want de prijzen van panelen lopen flink uiteen. Maak je keuze niet alleen op basis van de prijs, maar vraag ook naar de achterliggende gedachte van de diverse voorstellen en probeer ervaringen van anderen met een installateur te achterhalen.

Hier moet je op letten bij de installatie

Een installateur of leverancier van zonnepanelen kan het optimale ‘legplan’ voor jouw specifieke situatie bepalen. Hoeveel zonnepanelen passen er op je dak en waar komen ze precies? Ze mogen bijvoorbeeld niet te dicht bij de rand of de nok liggen, omdat dit met storm voor gevaarlijke situaties zorgt. Ook moet er genoeg afstand tussen het dak en de zonnepanelen zitten, zodat luchtstroom achter de panelen voor koeling zorgt. Een vakkundige partij helpt je hierbij, zodat jij zoveel mogelijk rendement uit je zonnepanelen kunt halen.

Klaar om je eigen zonne-energie op te wekken?

Met zonnepanelen zet je een goede stap naar een betere, duurzamere wereld én kun je voortaan in (een deel van) je eigen energiebehoefte voorzien. Het is dus een slimme keuze met oog op het milieu en je portemonnee. Je bespaart op je energiekosten en kunt er zelfs een terugleververgoeding voor krijgen. En wil jij je zelfopgewekte energie delen? Word dan opwekker. Als je zonnepanelen eenmaal op je dak zitten, wil je er natuurlijk zo lang mogelijk van profiteren. Lees nu onze tips om je zonnepanelen te onderhouden.

Dit artikel is voor het laatst bijgewerkt op 04-10-2023. Het kan zijn dat inhoud en/of cijfers in de tussentijd zijn veranderd.